Muzeum Niepodległości jest samorządową instytucją kultury dedykowaną historii polskiego wysiłku obywatelskiego, militarnego i politycznego, który doprowadził do odzyskania niepodległości w 1918 roku. Muzeum ma swoją siedzibę w Warszawie w Pałacu Przebendowskich-Radziwiłłów, mieszczącym się przy al. Solidarności 62. Posiada trzy oddziały: Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej, Muzeum Więzienia Pawiak, Mauzoleum Walki i Męczeństwa. Muzeum powstało 30 stycznia 1990 r. w wyniku przekształcenia Muzeum Historii Polskiego Ruchu Rewolucyjnego oraz Muzeum Lenina w Muzeum Historii Polskich Ruchów Niepodległościowych i Społecznych. Obecną nazwę nosi od 12 sierpnia 1991. Główna siedziba muzeum została ustanowiona przez Ministerstwo Kultury i Sztuki w Pałacu Radziwiłłów, gdzie poprzednio mieściło się Muzeum Włodzimierza Lenina (1955-1989). W 1992 r. Muzeum Niepodległości uzyskało status Narodowej Instytucji Kultury. Od 1 stycznia 1999 r. muzeum jest samorządową instytucją kultury, jej organizatorem jest Zarząd Województwa Mazowieckiego.